Tìm hiểu Proof of History: Động lực tăng tốc của Solana

I. Giới thiệu về Proof of History

Định nghĩa và nguồn gốc của Proof of History

Proof of History (PoH) là cơ chế tạo “đồng hồ mật mã học” cho blockchain, được phát triển năm 2017. PoH không phải là thuật toán đồng thuận độc lập mà là công nghệ bổ sung giúp xác định thứ tự thời gian của các sự kiện trên blockchain mà không cần sự phối hợp giữa các nút mạng.

PoH sử dụng hàm Verifiable Delay Function (VDF) để tạo chuỗi mật mã học tuần tự, đảm bảo mỗi đầu ra phải được tính toán sau đầu ra trước đó, tạo dấu thời gian đáng tin cậy cho các giao dịch.

Người sáng lập và blockchain đầu tiên áp dụng (Solana)

Anatoly Yakovenko, cựu kỹ sư Qualcomm, phát minh PoH khi nghiên cứu giải pháp cho vấn đề khả năng mở rộng của blockchain. Năm 2017, ông công bố whitepaper về PoH và sau đó cùng Greg Fitzgerald and Eric Williams thành lập Solana.

Solana là blockchain đầu tiên và hiện duy nhất triển khai đầy đủ PoH, kết hợp với Tower BFT (biến thể của PoS). Sự kết hợp này giúp Solana đạt hiệu suất cao, xử lý đến 65,000 giao dịch/giây trong điều kiện lý tưởng.

Vị trí của PoH trong hệ sinh thái các cơ chế đồng thuận blockchain

PoH là công cụ bổ sung cho các cơ chế đồng thuận truyền thống, giúp tạo thứ tự thời gian đáng tin cậy mà không cần đồng bộ hóa đồng hồ giữa các nút mạng. Điều này giúp các cơ chế đồng thuận hoạt động hiệu quả hơn bằng cách loại bỏ thời gian cần thiết để đạt đồng thuận về thứ tự giao dịch.

PoH đại diện cho xu hướng cải thiện khả năng mở rộng của blockchain mà không hy sinh tính phi tập trung. Mặc dù hiện tại chỉ được áp dụng trong Solana, nhưng các nguyên tắc của PoH đã ảnh hưởng đến nhiều dự án blockchain khác trong việc thiết kế cơ chế đồng thuận hiệu quả hơn.

II. Nguyên lý hoạt động của Proof of History

Khái niệm về “đồng hồ mật mã học” (cryptographic clock)

Đồng hồ mật mã học trong PoH là hệ thống tạo dấu thời gian đáng tin cậy cho blockchain mà không cần tin tưởng vào timestamp bên ngoài. Thay vì dựa vào đồng hồ vật lý dễ bị giả mạo, PoH tạo ra chuỗi các phép tính mật mã học tuần tự không thể thực hiện song song, buộc mỗi phép tính phải xảy ra sau phép tính trước đó.

Đồng hồ này hoạt động bằng cách liên tục áp dụng hàm băm SHA-256 lên đầu ra trước đó, tạo thành chuỗi băm liên tục. Số lượng phép tính trong một khoảng thời gian xác định trở thành thước đo thời gian trong mạng lưới.

Cách PoH tạo chuỗi thời gian tuần tự và chứng minh sự kiện

PoH tạo chuỗi thời gian bằng cách:

Bắt đầu với một giá trị đầu vào (seed)
Áp dụng hàm băm SHA-256 lên giá trị đó
Sử dụng kết quả làm đầu vào cho lần tính toán tiếp theo
Lặp lại quá trình này hàng triệu lần mỗi giây

Khi một giao dịch xảy ra, nó được chèn vào chuỗi PoH tại thời điểm nhận được. Giao dịch này cùng với trạng thái hiện tại của chuỗi PoH được băm để tạo ra giá trị mới, tiếp tục chuỗi. Vị trí của giao dịch trong chuỗi PoH chính là bằng chứng về thời điểm nó xảy ra.

Chuỗi PoH này cung cấp bằng chứng mật mã học rằng một sự kiện xảy ra tại một thời điểm cụ thể, trước hoặc sau các sự kiện khác, mà không cần các nút mạng phải thống nhất về thời gian.

Hàm VDF (Verifiable Delay Function) và vai trò trong PoH

Verifiable Delay Function là thành phần cốt lõi của PoH, với các đặc điểm:

Tuần tự: Không thể tính toán song song để tăng tốc
Xác minh được: Kết quả có thể được kiểm tra nhanh chóng
Tất định: Cùng đầu vào luôn cho cùng đầu ra

Trong PoH, VDF đảm bảo rằng việc tạo ra chuỗi thời gian phải tuân theo trình tự nghiêm ngặt và mất một lượng thời gian nhất định. Điều này ngăn chặn việc giả mạo thời gian vì kẻ tấn công không thể tạo ra chuỗi PoH nhanh hơn tốc độ thực tế của VDF.

VDF trong Solana được triển khai bằng cách sử dụng hàm băm SHA-256 lặp lại nhiều lần, với số lần lặp đủ lớn để đảm bảo tính tuần tự nhưng vẫn cho phép xác minh nhanh chóng.

Quy trình xác thực và đồng bộ hóa thời gian trong mạng lưới

Quy trình xác thực và đồng bộ hóa trong PoH diễn ra như sau:

Leader (nút được chọn tạo khối) liên tục tạo chuỗi PoH và chèn các giao dịch vào chuỗi khi nhận được
Leader phát sóng chuỗi PoH cùng với các giao dịch đến các validator
Validator xác minh tính hợp lệ của chuỗi PoH bằng cách kiểm tra:
- Các giá trị băm có tuân theo quy tắc của VDF không
- Số lượng phép tính trong một khoảng thời gian có hợp lý không
- Các giao dịch có được chèn đúng vị trí không

Mạng lưới đồng bộ hóa thời gian không phải bằng đồng hồ vật lý mà thông qua việc đồng thuận về chuỗi PoH hợp lệ. Điều này loại bỏ nhu cầu về giao thức đồng bộ hóa thời gian phức tạp và giảm thiểu độ trễ trong mạng.

Khi các validator đồng ý về tính hợp lệ của chuỗi PoH, họ cũng đồng thời đồng ý về thứ tự chính xác của tất cả các giao dịch, cho phép mạng lưới đạt được đồng thuận nhanh chóng và hiệu quả.

III. Mối quan hệ giữa PoH và Proof of Stake

PoH như một công cụ bổ sung cho PoS

Proof of History không phải là cơ chế đồng thuận độc lập mà là công nghệ bổ trợ mạnh mẽ cho Proof of Stake, giải quyết một trong những hạn chế cốt lõi của PoS truyền thống – vấn đề đồng thuận về thời gian.

Trong các hệ thống PoS thông thường, việc xác định thứ tự giao dịch đòi hỏi nhiều vòng giao tiếp giữa các validator, tạo ra độ trễ đáng kể. PoH giải quyết vấn đề này bằng cách:

Cung cấp dấu thời gian mật mã học đáng tin cậy cho mỗi giao dịch
Loại bỏ nhu cầu đồng thuận về thứ tự thời gian
Cho phép validator tập trung vào việc xác thực giao dịch thay vì tranh luận về thời điểm giao dịch xảy ra

Sự kết hợp này tạo ra hiệu ứng hiệp lực: PoS đảm bảo tính bảo mật và phi tập trung, trong khi PoH tối ưu hóa hiệu suất bằng cách giảm thiểu chi phí đồng thuận về thời gian.

Cách Solana kết hợp PoH với Tower BFT (biến thể của PoS)

Solana triển khai Tower BFT (Byzantine Fault Tolerance) – một biến thể của PoS được tối ưu hóa đặc biệt để hoạt động với PoH. Mô hình kết hợp này hoạt động theo quy trình:

Lựa chọn Leader: Validator được chọn làm leader theo cơ chế PoS, với xác suất tỷ lệ thuận với lượng SOL đã stake
Tạo chuỗi PoH: Leader duy trì chuỗi PoH liên tục, chèn giao dịch vào chuỗi theo thứ tự nhận được
Phân phối khối: Leader chia nhỏ chuỗi PoH thành các “khối” và phát sóng đến validator
Xác thực song song: Nhờ dấu thời gian PoH, validator có thể xác thực các giao dịch mà không cần đợi đồng thuận về thứ tự
Đồng thuận Tower BFT: Validator bỏ phiếu cho chuỗi PoH hợp lệ dài nhất, với cơ chế “vote lockout” tăng dần để ngăn chặn fork

Tower BFT tận dụng triệt để PoH bằng cách sử dụng thông tin thời gian để tối ưu hóa quá trình đồng thuận. Cơ chế “vote lockout” tăng theo cấp số nhân theo số lượng khối được xác nhận liên tiếp, khiến việc tạo fork trở nên cực kỳ khó khăn khi chuỗi phát triển.

So sánh hiệu suất của mô hình kết hợp PoH+PoS với các cơ chế khác

Mô hình kết hợp PoH+PoS của Solana đạt được hiệu suất vượt trội so với các cơ chế đồng thuận truyền thống:

Cơ chế đồng thuận	TPS (giao dịch/giây)	Thời gian xác nhận	Khả năng mở rộng	Tiêu thụ năng lượng
PoH + PoS (Solana)	50,000-65,000	400ms-600ms	Cao	Thấp
PoS (Ethereum 2.0)	3,000-10,000	12-15 giây	Trung bình	Thấp
PoW (Bitcoin)	5-7	10 phút	Thấp	Rất cao
DPoS (EOS)	3,000-4,000	0.5-3 giây	Trung bình	Thấp

Những ưu điểm chính của mô hình PoH+PoS:

Thông lượng cực cao: Xử lý giao dịch song song nhờ thông tin thời gian từ PoH
Độ trễ thấp: Thời gian xác nhận giao dịch dưới 1 giây
Hiệu quả về chi phí: Phí giao dịch thấp nhờ khả năng xử lý cao
Khả năng mở rộng theo phần cứng: Hiệu suất tăng theo năng lực phần cứng của validator
Tính phi tập trung: Duy trì mức độ phi tập trung tương đương các hệ thống PoS khác

Tuy nhiên, mô hình này cũng đối mặt với thách thức:

Yêu cầu phần cứng cao: Validator cần phần cứng mạnh để duy trì hiệu suất
Độ phức tạp kỹ thuật: Kiến trúc phức tạp hơn, khó triển khai và bảo trì
Rủi ro tập trung hóa: Yêu cầu phần cứng cao có thể dẫn đến tập trung validator

Mô hình PoH+PoS đại diện cho bước đột phá trong việc giải quyết “bộ ba bất khả thi” của blockchain: phi tập trung, bảo mật và khả năng mở rộng. Bằng cách tách biệt đồng thuận về thời gian khỏi đồng thuận về trạng thái, Solana đã tạo ra một kiến trúc có khả năng mở rộng theo cấp số nhân so với các giải pháp truyền thống.

IV. Ưu điểm của Proof of History

Khả năng xử lý giao dịch với tốc độ cao

Proof of History mang lại tốc độ xử lý giao dịch vượt trội nhờ những đặc điểm sau:

Loại bỏ thời gian chờ đồng thuận về thứ tự: Thay vì các node phải trao đổi nhiều lần để thống nhất thứ tự giao dịch, PoH đã “đóng dấu” thời gian cho mỗi giao dịch ngay khi nhận được.
Xử lý song song hiệu quả: Nhờ biết chính xác thứ tự giao dịch từ trước, các validator có thể xử lý nhiều giao dịch cùng lúc mà không sợ xung đột.
Tối ưu hóa luồng dữ liệu: Chuỗi PoH liên tục cho phép mạng lưới xử lý giao dịch theo dòng chảy liên tục thay vì theo từng khối riêng biệt.

Trên thực tế, Solana đã đạt được tốc độ xử lý lên đến 65,000 giao dịch mỗi giây trong môi trường thử nghiệm – con số vượt xa hầu hết các blockchain hiện có.

Giảm thiểu độ trễ mạng và vấn đề đồng bộ hóa

PoH giải quyết triệt để vấn đề đồng bộ hóa trong mạng phân tán:

Không phụ thuộc đồng hồ vật lý: Các node không cần đồng bộ đồng hồ với nhau, loại bỏ hoàn toàn vấn đề sai lệch thời gian giữa các máy.
Giảm lượng thông điệp trao đổi: Các node không cần gửi nhiều thông điệp qua lại để đạt đồng thuận về thời gian, giảm đáng kể tải mạng.
Xác nhận giao dịch nhanh chóng: Người dùng chỉ phải đợi 400-600 mili giây để giao dịch được xác nhận, thay vì nhiều giây hoặc nhiều phút như các blockchain khác.
Chống lại tấn công Sybil về thời gian: Kẻ tấn công không thể giả mạo dấu thời gian vì chuỗi PoH yêu cầu tính toán tuần tự không thể làm giả.

Tiết kiệm năng lượng so với Proof of Work

PoH kết hợp với PoS tạo ra hệ thống tiết kiệm năng lượng đáng kể:

Không đào coin: Không có quá trình đào đòi hỏi sức mạnh tính toán và điện năng lớn như trong PoW.
Tính toán có mục đích: Mọi phép tính trong PoH đều phục vụ trực tiếp cho việc duy trì chuỗi thời gian, không lãng phí tài nguyên vào việc giải các bài toán vô nghĩa.
Hiệu quả năng lượng: Một giao dịch trên Solana tiêu thụ năng lượng thấp hơn khoảng 99.99% so với Bitcoin, tương đương với vài lần sử dụng Google Search.
Thân thiện với môi trường: Với khả năng xử lý hàng chục nghìn giao dịch mỗi giây, chi phí năng lượng trên mỗi giao dịch cực kỳ thấp, đáp ứng xu hướng phát triển bền vững.

Khả năng mở rộng (scalability) vượt trội

PoH giải quyết vấn đề mở rộng – thách thức lớn nhất của hầu hết blockchain:

Mở rộng theo hiệu suất phần cứng: Khi phần cứng máy tính phát triển, hiệu suất của mạng lưới Solana cũng tăng theo mà không cần thay đổi giao thức.
Không bị giới hạn bởi đồng thuận về thời gian: Trong khi các blockchain khác phải đánh đổi giữa tốc độ và bảo mật, PoH cho phép cả hai yếu tố cùng phát triển.
Phân mảnh tự nhiên: Chuỗi PoH cho phép phân chia công việc xử lý một cách tự nhiên giữa các validator mà không làm gián đoạn tính liên tục của blockchain.
Khả năng đáp ứng ứng dụng thực tế: Với thông lượng cao và phí giao dịch thấp, PoH mở ra khả năng xây dựng các ứng dụng phi tập trung có trải nghiệm người dùng tương đương với hệ thống tập trung.

Bằng chứng rõ ràng nhất cho khả năng mở rộng của PoH là việc Solana có thể xử lý khối lượng giao dịch tương đương với các sàn chứng khoán lớn, với chi phí thấp hơn nhiều lần, mở ra tiềm năng ứng dụng blockchain vào các lĩnh vực đòi hỏi xử lý dữ liệu lớn như tài chính, trò chơi và mạng xã hội.

V. Thách thức và hạn chế của Proof of History

Yêu cầu phần cứng cao cho validator

Proof of History đặt ra những đòi hỏi khắt khe về phần cứng, tạo ra rào cản đáng kể cho việc tham gia vào mạng lưới:

Cấu hình máy chủ cao cấp: Validator cần CPU đa nhân mạnh mẽ, RAM lớn (128GB+), ổ SSD NVMe tốc độ cao (2TB+), và đường truyền internet ổn định tối thiểu 1Gbps.
Chi phí vận hành đắt đỏ: Tổng chi phí thiết lập một validator có thể lên đến 5,000-10,000 USD cho phần cứng, cộng thêm chi phí điện và băng thông hàng tháng.
Áp lực nâng cấp liên tục: Khi mạng lưới phát triển, yêu cầu phần cứng cũng tăng theo, buộc validator phải liên tục đầu tư nâng cấp để duy trì hiệu suất.
Tầm nhìn phát triển: Solana Labs đang nghiên cứu các giải pháp phân tầng (layering) và phân mảnh (sharding) để giảm yêu cầu phần cứng, đồng thời phát triển chương trình hỗ trợ validator nhỏ thông qua quỹ Solana Foundation.

Rủi ro tập trung hóa

Yêu cầu phần cứng cao dẫn đến nguy cơ tập trung hóa – đi ngược lại nguyên tắc phi tập trung cốt lõi của blockchain:

Tập trung vào các tổ chức lớn: Chỉ các công ty, quỹ đầu tư và tổ chức lớn mới có đủ nguồn lực để vận hành validator hiệu quả, dẫn đến việc kiểm soát mạng lưới tập trung vào một số ít đơn vị.
Phân bố địa lý không đồng đều: Validator tập trung chủ yếu ở các quốc gia phát triển với cơ sở hạ tầng mạng tốt và chi phí điện thấp, tạo ra rủi ro về kiểm duyệt và kiểm soát theo khu vực.
Chỉ số Nakamoto thấp: Số lượng validator cần thiết để kiểm soát mạng lưới (33% cho việc gây gián đoạn, 66% để thao túng) tương đối thấp so với các blockchain khác.
Tầm nhìn phát triển: Solana đang triển khai cơ chế ủy quyền stake linh hoạt hơn, cho phép người dùng nhỏ góp phần vào bảo mật mạng lưới mà không cần vận hành validator, đồng thời khuyến khích phân tán validator thông qua chính sách thưởng phạt.

Các vấn đề kỹ thuật đã gặp phải trong thực tế

Solana đã trải qua nhiều sự cố kỹ thuật nghiêm trọng, làm dấy lên lo ngại về độ ổn định của PoH:

Sự cố ngừng hoạt động: Mạng lưới đã trải qua ít nhất 6 lần ngừng hoạt động hoàn toàn từ 2021-2023, với thời gian dài nhất lên đến 17 giờ (tháng 9/2021).
Nghẽn mạng do spam: Các đợt tấn công spam và NFT mint đã nhiều lần làm quá tải mạng lưới, khiến giao dịch bị treo hoặc thất bại.
Lỗi đồng bộ hóa: Trong điều kiện tải cao, một số validator không thể duy trì đồng bộ với chuỗi PoH, dẫn đến phân nhánh và không đồng thuận.
Vấn đề với cơ chế lãi suất: Lỗi trong tính toán lãi suất stake đã từng xảy ra, ảnh hưởng đến kinh tế token của hệ thống.
Tầm nhìn phát triển: Solana đã triển khai nhiều bản nâng cấp quan trọng như QUIC transport, phiên bản stake-weighted QoS, và cơ chế fee market để giải quyết các vấn đề ổn định. Lộ trình Firedancer – một triển khai validator hoàn toàn mới bằng C++ – hứa hẹn cải thiện đáng kể độ ổn định.

Các lỗ hổng bảo mật tiềm tàng

PoH đối mặt với một số rủi ro bảo mật đáng chú ý:

Tấn công Nghẽn Thời gian (Time Stall Attack): Kẻ tấn công có thể cố tình làm chậm quá trình tạo chuỗi PoH, gây ra sự không đồng bộ giữa các validator.
Tấn công Long-range: Trong một số điều kiện, kẻ tấn công có thể tạo ra chuỗi PoH thay thế dài hơn chuỗi chính, gây ra fork và đảo ngược giao dịch.
Rủi ro từ mã nguồn phức tạp: Kiến trúc phức tạp của Solana làm tăng “bề mặt tấn công” tiềm năng, khó phát hiện lỗi hơn so với các blockchain đơn giản hơn.
Phụ thuộc vào tính chính xác của VDF: Nếu có lỗ hổng trong hàm VDF (Verifiable Delay Function) được sử dụng, toàn bộ cơ chế PoH có thể bị phá vỡ.
Tầm nhìn phát triển: Solana đang tăng cường chương trình bug bounty, thuê các công ty kiểm toán an ninh hàng đầu, và phát triển các công cụ phân tích mạng lưới thời gian thực để phát hiện sớm các mối đe dọa. Dự án Firedancer cũng nhằm tạo ra một triển khai validator thứ hai độc lập, giảm thiểu rủi ro từ lỗi phần mềm đơn điểm.

Chiến lược phát triển tổng thể

Để vượt qua các thách thức trên, Solana đang triển khai chiến lược phát triển toàn diện:

Kế hoạch phi tập trung hóa: Mở rộng số lượng validator từ 3,000+ hiện tại lên 10,000+ trong 5 năm tới, với các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và tài chính cho validator mới.
Cải tiến kiến trúc: Phát triển Solana Virtual Machine 2.0 với hiệu suất cao hơn và khả năng mở rộng tốt hơn, cùng với các cơ chế phân mảnh thông minh.
Đa dạng hóa triển khai: Phát triển nhiều phiên bản validator độc lập (Solana Labs, Jump Crypto’s Firedancer) để tăng tính ổn định và khả năng chống lỗi.
Hệ sinh thái phát triển: Đầu tư vào công cụ phát triển, đào tạo lập trình viên, và hỗ trợ các ứng dụng phi tập trung có khả năng chịu lỗi cao hơn.

Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức, Proof of History vẫn là một trong những đổi mới đáng chú ý nhất trong lĩnh vực blockchain. Việc giải quyết các hạn chế hiện tại không chỉ củng cố vị thế của Solana mà còn có thể mở ra hướng phát triển mới cho toàn bộ công nghệ blockchain.

VI. Ứng dụng thực tế của Proof of History

Solana và hệ sinh thái ứng dụng

DeFi: Jupiter, Raydium, Orca, Solend với giao dịch nhanh, phí thấp
NFT và GameFi: Magic Eden, DeGods, Okay Bears, Star Atlas, STEPN
Hạ tầng Web3: Solana Pay, Phantom Wallet, GenesysGo

Các dự án blockchain khác đang nghiên cứu/áp dụng PoH

Aptos và Sui: Áp dụng kỹ thuật tương tự trong cơ chế BFT
Aleph Zero: Kết hợp PoH với AlephBFT
Chainlink: Nghiên cứu tích hợp vào hệ thống oracle
Các dự án Layer 2: Thử nghiệm biến thể PoH

Trường hợp sử dụng phù hợp với PoH

Tài chính: Giao dịch tần suất cao, phái sinh, arbitrage
Thanh toán: POS tức thì, micropayment, thương mại điện tử
IoT và dữ liệu thời gian thực: Chuỗi cung ứng, hệ thống cảm biến
Game và metaverse: Tương tác thời gian thực, NFT động

VII. Tương lai của Proof of History

Các cải tiến đang được phát triển

Firedancer: Triển khai validator mới bởi Jump Crypto, mục tiêu 1 triệu TPS
Tower BFT 2.0: Cải thiện khả năng phục hồi sau sự cố
SVM 2.0: Thực thi song song cho smart contract
Giải pháp mở rộng: State Sharding, kiến trúc phân tầng

Tiềm năng áp dụng rộng rãi hơn trong tương lai

Tài chính truyền thống: CBDC, thanh toán liên ngân hàng
Chuỗi cung ứng: Truy xuất nguồn gốc thời gian thực
Đô thị thông minh: Giao thông, quản lý năng lượng
AI/ML: Mạng lưới AI phi tập trung, thị trường dữ liệu

Tác động đến sự phát triển của các cơ chế đồng thuận mới

Hybrid consensus: Kết hợp PoH với PoS, PoW
Cải tiến lý thuyết đồng thuận: Thuật toán mới với độ phức tạp thấp
Kiến trúc blockchain: Chuyển từ mô hình tuần tự sang song song
Tiêu chuẩn công nghiệp: Benchmark mới về hiệu suất blockchain

VIII. Kết luận

Proof of History đã tạo bước đột phá quan trọng trong giải quyết vấn đề đồng thuận thời gian trên blockchain. Cơ chế này không chỉ giúp Solana đạt thông lượng cao (65,000+ TPS) với độ trễ thấp (400ms) mà còn mở ra hướng phát triển mới cho toàn ngành công nghiệp.

Điểm mạnh cốt lõi của PoH là khả năng tạo ra dấu thời gian đáng tin cậy mà không cần đồng thuận, giúp tối ưu hóa quá trình xác thực giao dịch. Tuy nhiên, công nghệ này vẫn đối mặt với thách thức về yêu cầu phần cứng cao và các vấn đề về khả năng mở rộng.

Với hệ sinh thái Solana đang phát triển mạnh mẽ và nhiều dự án khác bắt đầu áp dụng các nguyên lý tương tự, PoH đang chứng minh giá trị thực tế của mình trong các ứng dụng DeFi, NFT, thanh toán và IoT. Các cải tiến như Firedancer và SVM 2.0 hứa hẹn nâng cao hiệu suất và độ tin cậy hơn nữa.

Trong tương lai, Proof of History có tiềm năng vượt ra khỏi phạm vi blockchain để ứng dụng trong tài chính truyền thống, chuỗi cung ứng và đô thị thông minh, đồng thời định hình lại cách thiết kế các cơ chế đồng thuận mới. Đây không chỉ là một đổi mới kỹ thuật mà còn là nền tảng cho một thế hệ blockchain hiệu suất cao, đáp ứng nhu cầu ứng dụng thực tế trong thế giới số.